Martin PBM Mariner

Typ: łódź latająca

 Opis powstania i rozwoju

PBM Mariner, zaprojektowana w 1937 roku przez zakłady Glenn I. MartinCo. jako Model 162, była drugą po Catalinie łodzią latającą pod względem liczby wyprodukowanych egzemplarzy. Była od niej bardziej zaawansowana pod względem rozwiązań aerodynamicznych i konstrukcyjnych oraz uzbrojenia i wyposażenia. Charakterystyczne było wolnonośne usterzenie poziome o dużym wzniosie z osadzonymi prostopadle na końcach płytami usterzenia pionowego. Boczne pływaki stabilizujące zaprojektowano jako chowane w dolne powierzchnie zewnętrznych części skrzydła, ale w produkcji seryjnej od drugiej serii zrezygnowano z tego rozwiązania. W 1937 roku zbudowano i wypróbowano w locie pilotowany model w skali 1:4. Projekt poparty próbami modelu był tak obiecujący, że dowództwo nie czekając na prototyp, w tym samym czasie złożyło zamówienie na pierwszą serię 20 samolotów. Pierwszy lot prototypu XPBM-1, z dwoma silnikami gwiazdowymi Wright R-2600-6 Cyclone (po 1180 kW), odbył się 18.02.1938, a już 01.09.1940 marynarka USA otrzymała pierwszą seryjną łódź patrolowo-bombową PBM-1 Mariner. Następną wersją miała być PBM-2 o zwiększonym zasięgu, ale jego projekt został zaniechany, natomiast US Navy zamówiło 20.08.1945 trzysta PBM-3 i 180 PBM-4. PBM-3 różniły się od PBM-1silnikami R-2600-12 (2x1250 kW), powiększonymi, zabudowanymi na stałe pływakami bocznymi i zmodyfikowanym uzbrojeniem. Pierwsze 50 sztuk tej wersji zbudowano w odmianie transportowej PBM3R bez uzbrojenia, za to ze wzmocnioną ładownią na 20 osób lub odpowiedni ładunek. Wersje patrolowo-bombowe nosiły oznaczenie PBM-3C i PBM-3D. W drugiej z tych wersji wprowadzono silniki R-2600-22 Cyclone po 1400 kW i wzmocniono uzbrojenie. Komory bombowe w gondolach silnikowych mieściły 4 bomby po 725 kg lub 12 bomb po 45 kg, bomby głębinowe lub miny. 2 torpedy Mk 13-2 mogły być zawieszane pod skrzydłami. Wersja D miała radar w kroplowej owiewce nad kabina pilotów. W 1944 roku powstała wersja PBM-3S do walki z okrętami podwodnymi. Ostatnia budowana w czasie wojny wersja Marinera PBM-5 z silnikami R-2800-34 o mocy po 1545 kW, była produkowana w liczbie 589 sztuk. Ogółem wyprodukowano w czasie wojny 1289 łodzi, do których należy dodać 63 zbudowane po wojnie (tylko w wersji PBM-5A).

Dane taktyczno-techniczne

Konstrukcja:

Napęd: dwa silniki gwiazdowe Wright R-2600-6 Cyclone o mocy 1180 kW każdy

Uzbrojenie: (PBM-1) 4 ruchome karabiny (3x12,7 mm i 1x7,7 mm), 8 bomb po 225 kg.

Dane techniczne:

Długość 24.35 m
Rozpiętość 36.00 m
Wysokość 8.4 m
Powierzchnia nośna
Masa własna 15030 kg 
Masa całkowita 26275 kg
Prędkość maksymalna 340 km/h
Prędkość przelotowa 204 km/h
Czas wznoszenia na 3000 m 22 min.
Pułap normalny 6040 m
Zasięg 3600 km

Powrót do samolotów amerykańskich

Powrót do strony głównej