Opis powstania i użytkowania
Samolot stanowił wersję samolotu Gloster Gauntlet. Prototyp tego samolotu o numerze seryjnym K5200 powstał we wrześniu 1934 roku. W lipcu 1935 RAF zamówiło 23 maszyny tego typu. Trzy miesiące później zamówienie powiększono o 186 jednostek. Samoloty te przekazano do dywizjonów RAF w lipcu 1936. Wersję Mk. II zaopatrzono w pełny ekwipunek tropikalny (filtr piaskowy i odświeżacz powietrza). Produkcję samolotu zakończono w 1940 roku po wykonaniu 527 egzemplarzy, z czego do RAF trafiło 311. Pozostałe były na użytkowaniu sił powietrznych Łotwy (28 egzemplarzy), Litwy (40 egzemplarzy), Chin (38 egzemplarzy), Belgii (22 egzemplarze), Szwecji (55 egzemplarzy), Iraku (15 egzemplarzy), Iranu (4 egzemplarze), Portugalii (16 egzemplarzy). Dwa samoloty podarowano Grecji.
W chwili wybuchu wojny w Gladiatory uzbrojonych było 30 dywizjonów RAF.. Dwa z nich: 607 i 615 wysłane zostały w kwietniu 1940 roku do Francji, zaś dywizjon 264 do Norwegii. Cztery dywizjony: 33, 80, 94 i 112 walczyły z siłami Reggia Aeronautica nad Pustynią Zachodnią w Afryce. W Wielkiej Brytanii, spośród pozostałych dywizjonów, tylko dywizjon 247 brał udział w Bitwie o Anglię.
Trzydzieści osiem samolotów Gladiator Mk. II przebudowano na wersję morską Sea Gladiator lotnictwa dla floty (Fleet Air Arm). Wyglądem zewnętrznym niewiele różniły się od pierwowzoru; otrzymały min. hak lądowniczy oraz dinghy. Pierwsze samoloty Sea Gladiator zostały zaokrętowane na lotniskowcu HMS Couvergeons w maju 1939. Wchodziły one w skład dywizjonów 801, 804 i 813 i działały na Morzu Północnym.
Na największą uwagę zasługuje obrona Malty od kwietnia 1940 roku. Cztery samoloty Sea Gladiator, znajdujące się w skrzyniach na pokładzie lotniskowca HMS Glorious zmierzającego do bazy lotnictwa morskiego Kalafrana, zostały zmontowane i przekazane do obrny wyspy. Były to jedyne samoloty myśliwskie na terenie wyspy. Jeden z nich pozostał w rezerwie. Trzy, od dnia 16 czerwca 1940, bohatersko broniły wyspy przed atakami włoskimi. Samolotom tym wmontowano znalezione w magazynach silniki Mercury Mk. XV i śmigła od samolotów Blenheim. Mieszkańcy wyspy nadali samolotom nazwy: Faith, Hope i Charity. Samotna walka trwała do 28 czerwca, gdy na wyspę przybyły Hurricane'y.
W końcu 1940 roku Sea Gladiator został wyparty przez samoloty pokładowe Grumman Martlet, zaś myśliwiec Gladiator przez znacznie nowocześniejsze samoloty typu Hurricane i Spitfire.
Dane taktyczno-techniczne
Konstrukcja: drewniany dwupłat
Napęd: Silnik 9-cylindrowy, gwiazdowy Bristol Mercury Mk. VIIIA o mocy 740 KM, śmigło drewniane dwułopatowe, później metalowe, trójłopatowe Fairey-Reed
Uzbrojenie: 4 karabiny maszynowe 7,7 mm
Dane techniczne:
| Długość | 8,36 m |
| Rozpiętość | 9,83 m |
| Wysokość | 3,22 m |
| Powerzchnia nośna | |
| Masa własna | 1633 kg |
| Masa całkowita | 2083 kg |
| Prędkość maksymalna | 364 km/h |
| Prędkość minimalna | |
| Czas wznoszenia na wyskość 4572 m | 5 min. 40 sek |
| Pułap | |
| Zasięg |