Opis powstania i rozwoju
W 1933 roku brytyjskie Ministerstwo Lotnictwa wydało wymagania taktyczno-techniczne R.2/33 na czterosilnikową łódź latającą do dalekiego zwiadu i ochrony wybrzeża. Nowy samolot miał być jednopłatowcem. Zakłady Short Brothers (w konkursie z firmą Saunders Roe) przystąpiły do projektowania nowego typu łodzi latającej wzorując się na konstrukcji cywilnej S.23 C-class Empire Flying Boat. W ten sposób powstał S.25 Sunderland - najsłynniejsza łódź latająca wszechczasów. Projekt stanowił istotny przełom pod względem konstrukcji i technologii. W marcu 1936 (na 18 miesięcy przed oblotem pierwszego prototypu) uzyskano zamówieni na 25 samolotów. Pierwsza wersja produkcyjna, Sunderland I (75 egzemplarzy), podobnie jak prototyp, wyposażona była w silnik Bristol Pegasus XXII o mocy startowej 745 kW. W chwili wybuchu wojny Sunderlandy znajdowały się na wyposażeniu 3 dywizjonów Coastal Command: 210, 204 oraz 228, nie licząc dywizjonów działających na Dalekim Wschodzie. Dzięki przypadkom niezwykle skutecznej obrony przed myśliwcami niemieckimi, Sunderland zyskał sobie w Luftwaffe miano Stachelschwein (jeżozwierz). W 1942 roku do służby wszedł Sunderland II z doładowanymi silnikami Pegasus XVIII o mocy startowej 773 kW, a w czerwcu 1942 - Sunderland III z tymi samymi silnikami, ale z większą wieżyczką grzbietową i z poprawionym aerodynamicznie podłodziem. W ostatniej wersji Sunderland V wprowadzono dodatkowe uzbrojenie obronne w postaci 4 stałych karabinów 7,7 mm uruchamianych przez pilota i strzelających do przodu, b skuteczne w zwalczaniu obrony przeciwlotniczej niemieckich okrętów podwodnych. Sunderland V miał silniki Pratt-Whitney R-1830-90B Twin Wasp o mocy 885 kW. Sunderlandy III i V wyposażone były w stacje radarowe. Ogółem wyprodukowano 721 samolotów tego typu. W końcowej fazie wojny były one na wyposażeniu 28 dywizjonów.
Dane taktyczno-techniczne
Konstrukcja: 10-osobowy, czterosilnikowy, wolnonośny górnopłat półskorupowej konstrukcji całkowicie metalowej, z pracującym pokryciem. Charakterystyczny był gruby profil płata, kadłub o wysokim przekroju, co było najkorzystniejszym rozwiązaniem z punktu widzenia aerodynamiki. Również jednoredanowe podłodzie było dokładnie wystudiowane pod względem hydrodynamicznym i przebadane na doświadczalnym samolocie Scion.
Napęd: różny w różnych wersjach (omówiony powyżej)
Uzbrojenie: Niebanalnie rozwiązano uzbrojenie obronne samolotu, w postaci dwóch hydraulicznie napędzanych, obrotowych wieżyczek Fraser-Nash, z których przednia (dziobowa) miała 2, a tylna (rufowa) - 4 ruchome karabiny maszynowe 7,7 mm oraz dwóch, grzbietowych, otwartych stanowisk z pojedynczymi karabinami 12,7 mm. Uzbrojenie zaczepne składało się z bomb typu Torpex oraz bomb głębinowych umieszczonych wewnątrz kadłuba, skąd po usunięciu dużych pokryw bocznych, przed zrzuceniem wysuwano je po szynach na zewnątrz, pod przykadłubową część skrzydła. Maksymalny udźwig bomb wynosił 2250 kg.
Dane techniczne:
| Długość | 26,0 m |
| Rozpiętość | 34,4 m |
| Wysokość | 10,5 m |
| Powierzchnia nośna | m2 |
| Masa własna | 16740 kg |
| Masa całkowita | 29500 kg |
| Prędkość maksymalna | 333 km/h |
| Prędkość przelotowa | 215 km/h |
| Wznoszenie | 4,2 m/s |
| Pułap normalny | 5450 m |
| Zasięg | 4330 km |