Vickers Wellington

Typ : Średni, nocny, bombowy, dalekiego zasięgu

Historia powstania i rozwoju

Samolot został opracowany w 1932 roku wg projektu inż B.N. Wallisa i R.K. Pearsona na zlecenie Air Ministry. Nowy samolot miał zastąpić w linii wysłużone i niezbyt nowoczesne bombowce Wellesley i Battle. Pierwszy prototyp samolotu B.9/32 oznaczony K.4049, pilotowany przez samego szefa oblatywaczy zakładów Vickers kapitana J. Summera wystartował do swego pierwszego lotu z lotniska Hendon 15.06.1936. Pierwszy seryjny poprawiony konstrukcyjnie Wellington Mk I wykonał loty odbiorcze w grudniu 1937 i wkrótce seria 185 sztuk przejęta została przez jednostki RAF. Dalsze realizowane zamówienia przez zakłady Vickersa to budowa zmodyfikowanej wersji Mk IA (183 egzemplarze) i Mk IC (2685 egzemplarzy). Równolegle opracowane zostały prototypy wersji Mk II i Mk III, różniących się zespołami napędowymi i zasadniczymi zmianami w konstrukcji kadłuba i wyposażenia. Prace przy tych prototypach zakończono w marcu-maju 1939 roku, po czym rozpoczęto ich produkcję seryjną. W dniu wybuchu Drugiej Wojny Światowej Wellingtony były na wyposażeniu 6 dywizjonów bombowych RAF.

Do 1942 roku samolot ten był podstawowym bombowcem RAF w nocnych operacjach zaczepnych na terenie Europy. Kolejnymi wersjami, które weszły do użytku były Mk II, III, IV i X. Od 1941 roku Wellingtony były stopniowo wypierane przez bombowce dalekiego zasięgu Halifax, Stirling i Lancaster. Wycofywane ze służby samoloty wchodziły na wyposażenie Coastal Command, lotnictwa transportowego i jednostek specjalnych.

W latach 1939-1945 Wellingtony różnych wersji weszły na wyposażenie 67 dywizjonów bombowych, 31 dywizjonów Coastal Command i rozpoznania morskiego oraz 6 dywizjonów transportowych RAF. Pierwszą operacją bojową był atak na okręty Kriegsmarine w Brunsbittel (4.09.1939). Aktywną działalność bojową samoloty tego typu rozwinęły w nocnych wyprawach bombowych na Niemcy, począwszy od 1940 roku bombardując Berlin, ośrodki przemysłowe, węzły komunikacyjny, porty, stocznie, stacje energetyczne i instalacje wojskowe. W maju 1942 roku w nocnym nalocie 1000 samolotów na Kolonię brało udział 599 Wellingtonów. W służbie Coastal Command Wellingtony pełniły służbę patrolową zwalczając U-Booty na Atlantyku, w Zatoce Biskajskiej i na Morzu Norweskim. Ponadto minowały podejścia do portów francuskich i niemieckich, niszczyły niemieckie miny magnetyczne na wodach własnych oraz latały wykonując zadania specjalne (foto-zwiadowcze, służba meteorologiczna).

Od 1943 roku Coastal Command zaczęła otrzymywać Wellingtony w wersjach Mk VII, Mk XI, Mk XII, Mk XIII i Mk XIV wyposażone w osprzęt i aparaturę do wykrywania okrętów podwodnych (radar ASV Mk II w Wellingtonie Mk XIII, radar ASV Mk III w Wellingtonie Mk XIV), reflektory "Leight Light. Samoloty te były uzbrojone w bomby głębinowe lub 2 torpedy lotnicze dużego kalibru

Polacy na Wellingtonach

W latach 1940-1943 na Wellingtonach walczyły także polskie dywizjony : 300, 301, 304, 305. W następnych latach zostały one przezbrojone na Lancastery, Halifaxy, Liberatory, Mitchelle i inne. W maju 1942 roku do Coastal Command przeszedł, pozostając tam do końca wojny,  Dywizjon 304 mający na swoim wyposażeniu Wellingtony. Polskie dywizjony miały  na swoim wyposażeniu wersje Mk IA, Mk IC, Mk II, Mk III, Mk IV, Mk X, GR XIII i GR XIV

Dane taktyczno-techniczne

Konstrukcja: Dwusilnikowy, szkieletowy średniopłat z pojedynczym usterzeniem i chowanym podwoziem. Kadłub kratownicowy, geodetyczny, profilowany częściowo metalowym pokryciem i głównie płótnem. Płat trójdźwigarowy, budowy geodetycznej z pokryciem metalowo-płóciennym. Podwozie dwugoleniowe.

Napęd: Dwa silniki

• Wersja Mk IA, Mk IC: 9-cylindrowe Bristol Pegasus XVIII o mocy 1050 KM,

• Wersja Mk II: Rolls-Royce Merlin X o mocy 1145 KM,

• Wersja Mk III: Bristol Hercules XI o mocy 1390 KM

• Wersja Mk IV Pratt-Whittney Twin Wasp R-1830-S3C4 o mocy 1200 KM,

• Wersja Mk X Crsitol Hercules VI-XVI o mocy 1585 KM

• Wersja Mk XIII, Mk XIV Bristol Hercules VII 1650 KM.

Śmigło trójłopatowe, przestawialne, dwuzakresowe.

Uzbrojenie: 2 obrotowe stanowiska typu Nash-Thompson sprzężonych karabinów maszynowych kalibru 7,7 mm (przód) i 4 karabiny maszynowe 7,7 mm (tył), 2 karabiny maszynowe kalibru 7,7 mm (boki) typu Browning, bomby 1800-2270 kg ( lub miny, 2 torpedy) zależnie od wersji.

Dane techniczne: (Wellington Mk IA, IC).

Powrót do samolotów angielskich

Powrót do strony głównej