PZL-23 Karaś

Typ: rozpoznawczy, bombowy

Opis powstania i rozwoju

Samolot P-23 został zaprojektowany przez inż. S. Praussa w latach 1931-1932. Pierwszy prototyp P-23/I oblatano latem 1934 roku. W 1935 oblatano trzeci prototyp P-23/III. Po przeprowadzeniu prób samolot ten stał się wzorcem dla seryjnego P-23A Karaś, którego produkcja rozpoczęła się pod koniec 1935. W maju 1936 trzeci prototyp został wystawiony na międzynarodowej wystawie lotniczej w Sztokholmie.  Ze względu na kłopoty z silnikiem Bristol Pegasus II M2, których dokumentacja licencyjna nie była dopracowana, dopiero w czercu 1936 pierwsze eskadry otrzymały samoloty na swoje wyposażenie. Także w tym roku przedtawiono Karasia na wystawie lotniczej w Sofii i Salonie Paryskim. W 1937 roku Karaś brał udział w międzynarodowych zlotach w Zurichu i Paryżu. W 1936 roku wprowadzono do produkcji wersję P-23B posiadającą mocniejsze silniki Bristol Pegasus VIIIA (720KM) i bogatsze wyposażenie.

Dla celów eksportowych opracowano wersję P-43A. Łącznie wyprodukowano 250 Karasi.

Samoloty PZL P-23B Karaś, mimo że już wówczas przestarzałe, wzięły poważny udział w wojnie obronnej 1939. Część eskadr (nr: 21, 22, 55, 64 i 65) zoostała włączona do Brygady Bombowej, zaś pozostałe przydzielono dowództwom poszczególnych armii. Ze wględu na kłopoty z łącznością w armiach lądowych, Karasie wypełniały bardzo ważne zadania rozpoznawcze na korzyść dowództw armii i naczelnego dowództwa. głównym zadaniem jednak było wspieranie wojsk lądowych i bombardowanie nacierających wojsk niemieckich. Do ważniejszych akcji Karasi należy zaliczyć: bombardowanie fabryki w Oławie (2.09), bombardowanie niemieckich kolumn pancernych w rejonie Częstochowy i Radomska (2-5.09), bombardowanie czołgów niemieckich w rejonie Różan (7.09). Załogi Karasi zestrzeliły 2 samoloty rozpoznawcze Hs-126, a ponadto, pomimo ogromnej przewagi 3 samoloty Me-109. Spośród 120 Karasi użytych w walce starty włąsne wyniosły 112 maszyn, z czego 6 Karasi zostało zestrzelonych przez własne wojska, a 23 uległy uszkodzeniu podczas startu lub lądowania na lotniskach polowych. 17.09 11 Karasi z jednostek bojowych i 20 z jednostek szkolnych ( głównie P-23A) ewakuowano do Rumunii. Zostały tam włączone do lotnictwa rumuńskiego, gdzie pełniły służbę do roku 1946.

Dane taktyczno techniczne

Konstarukcja: całkowicie metalowa, kadłub półskoorupowy, tylna część łączona z dwóch połówek, podwozie stałe jednogoleniowe, płat trójdzielny z kesonem środkowym z blachy falistej

Napęd: silnik gwiazdowy, sprężarkowy chłodzony powietrzem, 9-cylindrowy Bristol Pegasus VIIIA o mocy maksymalnej 720 KM

Uzbrojenie: 1 stały karabin maszynowy PWU wzór 33 kalibru 7,9 mm obsługiwny przez pilota i dwa ruchome karabiny maszynowe Vickers F kalibru 7,7 mm, zaczepy na 700 kg bomb

Dane techniczne:

Długość 9,68 m
Rozpiętość 13,05 m
Wysokość 3,30 m
Powierzchnia nośna 26,8 m2
Masa własna 2122 kg
Masa całkowita 3526 kg
Prędkość maksymalna 319 km/h
Prędkość minimalna 110 km/h
Wznoszenie 6,7 m/s
Pułap normalny 7300
Zasięg 1260 km

Powrót do samolotów polskich

Powrót do strony głównej