Opis powstania i rozwoju
Prototyp silnie opancerzonego samolotu szturmowego do niszczenia umocnień i zwalczania pojazdów pancernych na polu walki powstał w CAGi na początku 1939 roku według projektu inż. S.W. Iljuszyna. Samolot oznaczony symbolem CKB-55, nazwany BSz-2, został oblatany w grudniu 1939. dając w toku prób wytyczne dla opracowania poprawionej konstrukcyjnie wersji CKB-57 z silnikiem o większej mocy. Oblot BSz-2 (CKB-57), a następnie próby trwały od października 1940 do marca 1941, po których samolot skierowano do produkcji seryjnej pod oznaczeniem Ił-2.
Po ataku Niemiec produkcję samolotu zwielokrotniono, co było podyktowane wymaganiami frontu. Okazało się jednocześnie, że istnieje konieczność zabezpieczenia samolotu stanowiskiem obronnym od tyłu wobec zagrożenia ze strony myśliwców, przed którymi Ił-2 był początkowo zupełnie bezbronny. Jednomiejscowe Ił-2 produkowane były do połowy 1942 roku, gdy rozpoczęto produkcję dwumiejscowej odmiany Ił-2M, wyposażonej w stanowisko strzelca pokładowego zabezpieczające samolot od góry i tyłu. Dalszą modyfikacją samolotu był poprawiony konstrukcyjnie Ił-2 Typ 3 z silnikiem AM-38F o mocy 1770 KM oraz Ił-2 Typ 3M z silniejszym uzbrojeniem do zwalczania czołgów i Ił-2 T (wersja torpedowa dla lotnictwa marynarki).
Ił-2 Typ3 weszły do walki w styczniu 1943 na froncie stalingradzkim w eskadrach lotnictwa szturmowego 8 Armii Powietrznej walcząc skutecznie z niemieckimi jednostkami pancernymi. Szczególną skutecznością wykazały się w czasie walk na Łuku Kurskim. 7.07.1943 w ciągu 20 minut formacja Ił-2 Typ 3M zniszczyła 70 niemieckich czołgów. Do końca działań wojennych samolot pozostał głównym wyposażeniem jednostek szturmowych i był używany na wszystkich frontach działań Armii Radzieckiej. Walczyły także w Mandżurii i Korei.
Ił-2 w lotnictwie polskim
Od 1944 roku samoloty Ił-2 Typ 3M weszły do wyposażenia Lotnictwa LWP utworzonego w ZSRR. W składzie bojowym 2 Dywizji Lotnictwa Szturmowego cztery pułki (3, 6, 7, 8 PLSz) weszły do akcji na froncie biorąc udział w operacjach bojowych na terenie Polski i Niemiec. W lotnictwie polskim pozostały do 1950 roku.
Dane taktyczno-techniczne
Konstrukcja:wolnonośny dolnopłat konstrukcji mieszanej z chowanym podwoziem, kadłub dwudzielny, usterzenie konstrukcji początkowo mieszanej, później metalowe
Napęd:początkowo zastosowano silnik AM-38 o mocy 1665 KM, a następnie AM-38F o mocy 1720 KM, śmigło trójłopatowe, przestawialne dwuzakresowe typ WISz-22T lub AW-5L-24.
Uzbrojenie: 2 działka WJa 23 mm, 1 karabin UBT 12,7 mm, 2 karabiny SzKAS 7,62 mm, 8 pocisków rakietowych RS-82, 600 kg bomb, wyrzutnik 10 granatów DAG-10 przeciw piechocie
Dane techniczne:
| Długość | 11,65 m |
| Rozpiętość | 14,65 m |
| Powierzchnia nośna | 38,5 m2 |
| Masa własna | 4320 kg |
| Masa całkowita | 6140 kg |
| Prędkość maksymalna | 410 km/h |
| Prędkość minimalna | 145 km/h |
| Pułap normalny | 5600 m |
| Zasięg | 765 km |