Potez 63.11

Typ: rozpoznawczo-bombowy

Opis powstania i rozwoju

Zaprojektowany w latach 1934-35 myśliwiec dwusilnikowy Potez 630 wykazał doskonałe właściwości eksploatacyjne i lotne. Powstał zatem projekt wykorzystania tego samolotu także do innych celów. Pojawiły się nowe wersje: Potez 632 (bombowiec nurkujący morski), 633 (lekki bombowiec), 637 (rozpoznawczy, z gondolą dla obserwatora pod kadłubem). Opory gondoli obniżyły znacznie osiągi, opracowano zatem wersję z zupełnie nowym kadłubem. Kabina obserwatora została umieszczona w oszklonej przedniej części kadłuba. Prototyp nowego samolotu oznaczony jako Potez 63.11 odbył pierwszy lot 31 grudnia 1938 roku. Po pomyślnie przeprowadzonych próbach już 10 lipca 1939 pierwsza seryjna maszyna wykonała lot próbny. W lutym 1940, po przeszkoleniu załóg, samoloty te wykonywały loty operacyjne i rozpoznawcze w jednostkach GAO (Groupe Aerien d'Observation - dywizjony rozpoznania lotniczego).

Podczas ataku Niemiec na Francję znaczne ilości Potezów 63.11 zostały zestrzelone w powietrzu ze względu na brak własnej osłony myśliwskiej oraz przez ogień artylerii przeciwlotniczej podczas atakowania celów naziemnych. Dla zwiększenia skuteczności nalotów szturmowych, w warsztatach polowych zwiększono uzbrojenie w stosunku do podstawowego. Dodawano 2 karabiny maszynowe MAC 1934 pod kadłubem i 4 dalsze w owiewkach pod skrzydłami. W tylnej dolnej części kadłuba mocowano 3 karabiny maszynowe MAC 1934 M39, strzelające do tyłu pod różnymi kątami dla zwiększenia pola rażenia podzczas lotu koszącego.

Po zajęciu Francji przez Niemców kilka Potezów przeleciało do Anglii. Wiele zostało włączonych do Luftwaffe, do jednostek łącznikowych i treningowych. Kilka jednostek wyposażył rząd Vichy w Potezy 63.11. W Afryce walczyły one z Anglikami. Używane były do 1944 roku.

Polacy na Potezach 63.11

Polski Dywizjon Rozpoznawczy, utworzony we Francji w marcu 1940 roku został wyposażony w Potezy 63.11. Ze względu na zbyt późny termin organizowania i dłuższy okres szkolenia  (niż u myśliwców), dywizjon nie zdążył wejść do akcji. Dowódcą był mjr. E. Młynarski. Tylko dwa Potezy 63.11 miały namalowane szachownice na kadłubie. Wykonano je z okazji wizytacji bazy lotniczej w Lyon-Bron przez gen. Władysława Sikorskiego.

Dane taktyczno techniczne

Konstrukcja: całkowicie metalowa, ciekawostką były dodatkowe sterownice, umieszczone w kabinie obserwatora na wypadek zranienia lub zabicia pilota

Napęd: 2 silniki Gnome-Rhone 14M4/5, 14-cylindrowe, gwiazdowe, chłodzone powietrzem o mocy 710 KM każdy

Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy pod kadłubem strzelający do przodu uruchamiany przez pilota, 1 stały karabin maszynowy strzelający skośnie w dół do tyłu uruchamiany przez strzelcaa oraz 1 ruchomy karabin maszynowy w kabinie strzelca

Dane techniczne:

Długość 11,6 m
Rozpiętość 16,0 m
Wysokość 3,07 m
Powierzchnia nośna 32,7 m2
Masa własna 3134 kg
Masa całkowita 4530 kg
Prędkość maksymalna 503 km/h
Wznoszenie 14,5 m/s
Pułap normalny 10400 m
Zasięg 750 km

Powrót do samolotów francuskich

Powrót do strony głównej